Bulusan: Nang Hindi Mangyari ang Inaasahan (o ang biglaang pag-aalburoto ng bulkan)

 "Bulusan Volcano is an active volcano which means that there is always an imminent danger to climbers as ash explosions and other volcanic disturbances are unpredictable." 
- isa sa mga paalala ng AGAP Bulusan, Inc.

***

Abril 2015, nagtungo kami sa Sorsogon, ang lalawigang pinagmulan ng aking ama. Nagawi kami sa Lawa ng Bulusan at doo'y napag-alaman na maaari palang akyatin ang bulkan. Kaya, nang hindi naging posible ang pinlanong "redemption climb" sa Bundok Pulag, kaagad naging fallback ang akyat sa Bulusan, isa sa mga pinaka-aktibong bulkan sa bansa.

Tumawag kami sa Wild BOARS (Bulusan Outdoors and Recreational Sports) - ang grupong nag-oorganize ng mga akyat sa BVNP (Bulusan Volcano Natural Park), - at nakapagpa-reserve ng sampung slots para sa akyat na ito.

At ang naging itinerary?

DAY 0 (ABRIL 30)
2100 Tagpuan sa Lipa City
2200 ETD patungong Sorsogon City
*Pribadong sasakyan ang gagamitin at hindi pampublikong transportasyon
*Tinatayang 12 oras ang biyahe mula Lipa hanggang Sorsogon

DAY 1 (MAYO 1)
0900 Side trip sa Mga Guho ng Cagsawa, Daraga, Albay; kuha ng retrato
0945 Ituloy ang biyahe
1100 ETA sa tutuluyang “Kubo” sa Bacon, Sorsogon; pahinga; tanghalian
1330 ETD patungong Paguriran Beach
1415 ETA sa Paguriran; langoy; kuha ng retrato
1800 ETD pabalik sa Kubo
1845 ETA sa Kubo; pahinga; hapunan; ayos gamit
2100 Matulog! 

DAY 2 (MAYO 2)
0600 Gising; almusal
0800 ETD patungong Bulusan Lake 
0930 ETA sa Bulusan Lake (jumpoff); kuha ng retrato; registration
1100 Maagang tanghalian
1130 Orientation
1200 Mag-kayak sa Bulusan Lake; magtungo sa Ranger Station
1400 ETA sa Ranger Station; pahinga; kuha ng retrato
1430 ETD patungong Aguingay Lake campsite 
1600 ETA sa Aguingay; pahinga; magtayo ng mga tent; kuha ng retrato
1830 Maghanda ng pagkain; maghapunan
1900 Socials; Astrophotography
2100 Matulog!

DAY 3 (MAYO 3)
0300 Gising; almusal; maghanda para sa pag-akyat sa Taluktok
0400 Simulan ang akyat
0630 Datnin ang Taluktok; pahinga; kuha ng mga retrato
0730 Simulan ang pagbaba sa Aguingay campsite
0900 Datnin ang campsite; pahinga
1030 Kumain; ligpitin ang mga tent
1130 ETD pababa sa Ranger Station
1300 ETA Ranger Station; pahinga; kuha ng retrato; magtanim
1330 ETD pababa sa Bulusan Lake
1500 ETA sa Bulusan Lake; pahinga; evaluate; certificate; log-out
1600 ETD pabalik sa Kubo
1730 ETA sa Kubo; pahinga; mag-empake; maghapunan
1900 ETD pabalik sa Batangas

Sa madaling salita, side trip na "beachineering" sa Mayo 1 sa isla ng Paguriran, main course na "vulcaneering" sa Mayo 2-3 sa Bulusan, at balik sa kani-kaniyang trabaho sa Mayo 4.

Nakaalis kami sa Lipa 2245 n.g. ng Abril 30 at nakarating sa Sorsogon 1045 n.u. ng Mayo 1. Ligtas at walang naging aberya sa biyahe. Sakto rin sa 12 oras na nakatakda sa itinerary. Samantala, bigo naman kaming masilayan ang Mayon nang dumaan kami sa mga Guho ng Cagsawa sa Daraga, Albay. Maulap at hindi nagpakita sa amin ang mahiyaing bulkan. Ito ang unang expectation-versus-reality moment ng grupo. Dito na rin namin nakita sa application na PH Mountains ang weather forecast para sa Sorsogon sa susunod na tatlong araw: Cloudy with thunderstorms; Poor for hiking.

Expectation vs. Reality. Larawan ni Gibo Mejillano

Ngunit ang forecast ay forecast lamang, sabi namin sa aming mga sarili. Hindi kami nawalan ng pag-asang gaganda ang panahon at magagawa namin ang aming mga pinlano.

Pagdating namin sa Kubo, nagpahinga kami at kumain. Maulan pa rin. Nagtungo kami sa aming side trip, 1500 n.h. sa Paguriran Beach sa Sawangga. Apatnapung minuto ito mula sa Kubo. Pagdating namin sa lugar, hindi kami binigo ng panahon at tulad ng inaasahan, nagpakita ang magayunong Mayon! Tanaw sa dakong Kanluran, katabi ang iba pang hindi masyadong kilala ngunit napakagaganda ring mga kabundukan sa Poctol Mountain Range ng Sorsogon.

Ginalugad namin ang mga rock formations ng Paguriran. Sa likuran nito, natagpuan namin ang isang palaruan kung saan nasubukan namin ang makapigil-hiningang cliff diving! Halos lahat kami ay unang beses gawin ito. Damang-dama ang adrenaline at ang kabog ng dibdib sa bawat pagtalon. At sa paglubog ng katawan sa malinaw na tubig, ang kaba ay kaagad napapalitan ng kakaibang sarap na magtutulak sa'yong ulit-ulitin ang paglukso sa tubig, mula sa mas matataas pang dalisdis!

Lahat ng ito habang nasa harap namin ang Mayon na unti-unting binabalot ng ginintuang liwanag ng dapithapon. Magayunon!

Madilim na nang lisanin namin ang isla ng Paguriran upang bumalik sa inupahang kubol sa tabindagat kung saan naghihintay ang aking ama at tiyuhin. Inip na inip na sila at nag-aalala sapagkat naglalabasan daw ang mga walowalo o sea snake sa Paguriran tuwing gabi.

Pagbalik ko sa kubol, tsinek ko ang aking cellphone, at mayroong mga missed call at mensahe:

"Tol, narinig mo na ang balita?"

"Pumutok daw ang Bulusan ah?"

"Nasaan na kayo? Ligtas ba kayo?"

"Kumusta kayo? Nagbuga raw ng abo ang Bulusan."

Noong una, akala ko'y biro lang ang mga natanggap na mensahe, hanggang sa nakausap ko ang aking ina, kinukumpirma ang balita. Ini-ere na raw sa telebisyon at iba pang media ang naturang pagputok ng Bulusan. Nagulat kami. Hindi kami makapaniwala. Gusto namin ng mas marami pang impormasyon. Sa dinami-dami ng petsa, nataon pa sa pagpunta namin ang pag-aalburoto ng bulkan!

Tinawagan namin ang Wild BOARS at nakausap ang mismong Tagapamahala ng natural park. Minor explosion lang naman daw ang nangyari at wala namang casualty. Mayroon pa nga raw mountaineers sa Aguingay campsite na nasa 4-kilometer radius permanent danger zone ng bulkan. Wala pa rin daw itinataas na alert level ang PHIVOLCS. Bahagyang na-sensationalize din daw ng media ang nangyari. At ang payo niya sa amin: "Maaari pa naman pong umakyat kayo kinabukasan. Pero yun nga po, climb at your own risk pa rin."

Sa puntong iyon, dahil sa mga pahayag ng park manager, napagdesisyunan naming ituloy ang pag-akyat kinabukasan.

Isang oras matapos naming malaman ang balita ng pagputok daw ng Bulusan. 

Pagbalik namin sa Kubo noong gabi, habang inihahanda ang mga gamit at nagpaplano para sa akyat, nakita ni Jas na tumatawag ang park manager ng BVNP. Ini-loud speaker ni Jas ang telepono at narinig naming lahat:

"May update na po from PHIVOLCS... Mula po sa 5 volcanic quakes, naging 40 na po... Base na po ito sa scientific evidence... Although wala pa pong itinataas na alert level, sinabihan na rin po kami ng PHIVOLCS na mag-ingat pati na rin po ng MDRRMC... So kanina po, nagpalabas na po kami ng order, iyon pong mga nasa Aguingay campsite ay bababa na rin kaagad bukas ng 7 am. Hindi na rin po namin kayo mapapayagang umakyat bukas pero puwede pa rin naman po kayong pumunta dito sa Bulusan Lake for other activities. Nasa labas naman po ng 4-km radius danger zone ang lake..."

At sa sandaling iyon, gumuho ang aming itinerary.

Bagaman dismayado, pinag-usapan namin kaagad kung ano ang magiging Plan B. Sa huli ay napagpasyahan naming akyatin na lamang ang Bundok Pulog na nasa Bacon, Sorsogon. Pag-akyat naman sa bundok ang ipinunta namin sa Sorsogon. Kaagad kaming nagsaliksik sa internet tungkol sa Pulog, at ayon sa Pinoy Mountaineer:

"Considering the volatility of the other hiking attraction in Sorsogon - Bulusan Volcano - Mt. Pulog is also a good fallback in case you cannot climb it."

Gusto ko rin kasi itong maakyat dahil ito yung bundok na nasa Sarong Aldaw, isang maikling pelikulang ginawa ko noong 2011.

Dayhike ng Pulog ang napagdesisyunan naming gawin sa Mayo 2 at bisita naman sa Lawa ng Bulusan sa Mayo 3, bago kami bumalik sa Batangas. Natulog kami nang maaga dahil 0600 n.u. ang gising kinabukasan.

Ang kaso lang, gumising kami sa isang maulang umaga. Hindi na rin namin naituloy ang pinlanong day hike ng Pulog dahil tumutol ang mga matatanda sa amin. Delikado raw at masyadong maulan.

Kaya, napagpasyahan na lang ng grupo na dumiretso na sa Lawa ng Bulusan. Bagaman dismayado pa rin, nais na lang naming sulitin ang mga oras sa Sorsogon. Maulap at may kaunting ulan pa rin sa aming biyahe patungo sa lawa. Hindi rin nagpakita ang taluktok ng Bulusan.

Magtatanghali na nang datnin namin ang bukana ng BVNP. Tumigil muna kami roon para sa "bitter" photo op suot ang aming mga pamundok na damit at sakbit ang aming mga backpack. Gumandang bahagya ang panahon ngunit batid naming hindi na rin talaga kami papayagang umakyat.

Pagdating namin sa mismong lawa, tumila na ang ulan ngunit maulap pa rin. Naabutan namin sa lugar ang mga dismayado ring mountaineer na pinababa mula sa Aguingay campsite. Galing pa raw sila sa Tarlac. Nakinig din kami sa mga usapan at sa isang punto ay may narinig akong reklamo na kasalanan daw ng media. Na-sensationalize lamang daw ang minor ash fall sa Bulusan. At ang retratong ginamit daw ng mga news network ay iyong 2011 eruption pa ng Bulusan.

Nakausap din namin si Ms. Angela, ang butihing customer service representative ng Wild BOARS. Itinanong namin kung maaaring kahit Aguingay campsite ay maakyat namin ngunit hindi na rin sila pumayag. Hindi raw talaga dapat isaalangalang ang kaligtasan. At isa itong mahalagang aral sa mga nagsisimula pa lang mamundok: Safety over Summit.

Sa halip na pag-akyat, naging lakad paikot sa matulaing lawa ang ginawa namin. Apatnapung minuto ang itinagal ng lakad na ito. Ipinaiwan sa amin ang aming mga backpack ngunit tumanggi kami para kahit papaano ay maramdaman naman namin ang pamumundok. Sa trail paikot, nadaanan namin ang jump-off point sa trail patungong Taluktok ng Bulusan. At muli kaming nanghinayang.

Matapos ang ikot na ito, nagtanghalian kami. Napagdesisyunan na pagkatapos ng gagawing pagka-kayak sa Bulusan Lake ay dadaan kami sa Kubo para kumuha ng gamit at kaagad na magtutungo sa Paguriran para doon na lamang mag-camp at magpalipas ng gabi, para kahit papaano ay magamit naman namin ang mga dinalang tent. Gusto rin kasi namin ulit mag-cliff diving!

Bahagyang napatagal ang aming pagka-kayak sa lawa dahil labis kaming natuwa rito. Ang sarap! Nag-karera pa kami hanggang sa dulo ng lawa at pabalik! Napakarikit ng Lawa ng Bulusan!

Pagbalik namin sa Kubo, bumuhos naman ang malakas na ulan at hindi kaagad tumila. Heto na naman ang kontrabidang panahon. Hanggang sa tinamad na rin kaming umalis sa Kubo at sa halip ay napagpasyahang kinabukasan na lang ng madaling araw magtungo sa Paguriran. Nakontento na lang kami sa pagmo-movie marathon sa Kubo. Kami naman ni Jas ay naligo na lang din sa bumubuhos na ulan!

Gumising kami kinabukasan 0430 n.u. at kaagad nagtungo sa Paguriran. Habang nasa daan, maulan pa rin ngunit may ilang bahagi sa langit ang unti-unting nagliliwanag kasabay ng bukangliwayway. Pagdating sa Paguriran, nakatalukbong sa Mayon ang makakapal na ulap at panakanaka pa rin ang ambon.

Sinimulan na naming magtungo roon sa likod ng Paguriran kung saan magagawa naming muli ang nakaaadik at makapigil-hiningang cliff diving! Habang papunta roon, sa kasamaang palad, ay nagkamali ako ng tungtong sa mga mabatong bahagi ng munting isla. Naputol yung kuko ng isang daliri ko sa paa. Aruy!

Kaya sa mga balak pumunta sa Paguriran, mainam na magdala ng proteksyon sa paa at maging maingat na rin dahil sa mga walowalo. Nakakita si Gre ng dalawang walowalo habang tinatawid ang mabatong bahagi ng Paguriran. Nakasisindak ito para sa ilan ngunit mas nakasisindak pa rin at nakaririmarim ang presensya ng mga basura sa Paguriran. Mga plastik, bote, upos ng sigarilyo at maging napkin! Maiging huwag nang dumagdag pa sa mga namumurwisyo sa kalikasan sa pagtatapon ng kung ano-anong basura. Sana'y matugunan ito ng pamahalaang nakasasakop sa isla.

Dapat ay hanggang 0800 n.u. lang kami sa Paguriran ngunit dahil napasarap na kami sa pagtalon at dahil sa wakas ay gumanda na rin ang panahon, inabot na kami ng pasado alas nuwebe ng umaga. Ayaw paawat ng mga kasama ko sa paglukso sa tubig, maliban na lang kay Vermisse, na kung hindi itutulak ay aabutin ng siyam-siyam!

Ang sarap itulak ni Vermisse! Hahaha

Ang pagbaba ng tubig sa dalampasigan at ang pagganda ng panahon. Time lapse ni Gibo Mejillano.

Nagpakita rin mula sa malayo ang taluktok ng Mayon at unti-unting namughaw ang kanina'y kulay abong langit.

Pagkatapos ay dumiretso kami sa bayan ng Sorsogon upang bumili ng mga pasalubong. Tanghalian na nang nakabalik kami sa Kubo. Inabutan din namin ang kontrobersyal na "Fight of the Century" nina Pacquiao at Mayweather.

Matapos nito, nag-empake na kami at naghanda para sa isa na namang napakahabang biyahe pabalik sa Batangas. At tila inaasar kami ng panahon dahil maka-tanghalian ay bughaw na bughaw na ang langit!

Sa simula ng biyahe, nagpakita nang buo ang Bundok Pulog at namangha kami sa ganda ng mga kurba nito na hitik sa mga puno ng niyog. Tumigil din kami sa Pepita Park upang sa huling pagkakataon ay masilayan nang buo ang Bulkang Bulusan. Ngunit hindi pa rin nagpakita ang taluktok ng Bulusan...

Bulkang Bulusan, tanaw mula sa Pepita Park, Sorsogon. Mayo 2014.

Bulkang Bulusan, tanaw mula sa Pepita Park, Sorsogon. Mayo 2015.

Bagaman nanghihinayang, tinanggap namin ang mga kaibahan sa pagitan ng kung ano ang aming mga inasahan at kung ano ang mga nangyari. Sa pagiging manlalakbay, bundokero at retratista ng mga tanawin, wala kang magagawa kundi sabayan lang at tanggapin ang mga galaw ng Kalikasan, hanapin ang kung ano ang maganda at positibong anggulo sa mga pangyayari, at higit sa lahat, maging masaya.

Sa paglalakbay na ito, hindi naman kakaunti ang mga sandaling masaya kami. Masaya kami dahil naranasan namin ang napakahabang biyahe sa South Road, na ayon nga sa isang manunulat, ay isang daan ng maraming gunita at panata. Masaya kami sa masasarap na pagkaing inihain sa amin sa Sorsogon. Masaya kami sa patikim na buhay probinsya sa pag-iigib ng tubig sa poso. Masaya kami sa paglukso sa dagat Pasipiko mula sa mga mabatong dalisdis ng Paguriran. Masaya kami dahil sumaya ang mga magsasaka sa Agua de Mayo na tila kami ang may dala. Masaya kami sa magagarang retrato. Masaya kami sa pag-iikot at pagka-kayak sa Lawa ng Bulusan. Masaya kami at naging ligtas mula sa anumang matinding sakuna at aksidente. Masaya kami sa lalong pagkauhaw na marating ang taluktok ng Bulusan. At noong huli, noong bumibiyahe pabalik sa Batangas, masaya kami sa surpresa ng Bulkang Magayon at ng kaniyang buong kaluwalhatian.

Photo op sa Bulkang Mayon. Mayo 3, 2015